Η Ελλάδα δεν είναι ψωροκώσταινα (γεωλογία-ορυκτός πλούτος)

Η Ελλάδα δεν είναι ψωροκώσταινα. Είναι μια χώρα με πολλές και σημαντικές ιδιαιτερότητες. Είναι μια χώρα ζωντανή γεωλογικά, κάτι που μαρτυρούν οι πολλοί σεισμοί. Είναι το φυσικό γεωλογικό σύνορο μεταξύ αφρικανικής και ευρασιατικής πλάκας (όπως και οι υπόλοιπες χώρες της μεσογείου).

Αυτό μπορεί να συνοδεύεται από φυσικές καταστροφές (σεισμοί και ηφαίστεια) από την άλλη όμως δημιουργεί ορυκτό πλούτο σε μια χώρα, καθώς και ένα πολυποίκιλο τοπίο με βουνά, χαράδρες, σπηλιές, κοιλάδες, λεκάνες, λίμνες, ποτάμια, μεγάλη και πολύπλοκη ακτογραμμή.

Όπως φαίνεται από τον παραπάνω χάρτη (και παρόμοιους σχετικούς) η Ελλάδα, καθώς και το νότιο τμήμα από Ιταλία, Ισπανία, Πορτογαλία και Τουρκία αποτελούν σύνορα μεταξύ Ευρασίας και Αφρικής. Η υπόλοιπη ευρωπαϊκή ήπειρος (με εξαίρεση βεβαίως την Ισλανδία στον βόρειο Ατλαντικό) είναι πρακτικά γεωλογικά αδρανής.

Αυτές οι γεωλογικές συνθήκες αλληλεπιδρώντας με το κλίμα και τη θέση μας κάτω από τον ήλιο καθιστούν τη χώρα μας μοναδική! Δημιουργούνται οι προϋποθέσεις για ποικιλία στο τοπίο, στην άζωη ύλη (ορυκτά) και στην ένζωη ύλη (χλωρίδα και πανίδα).

Την ποικιλία στο τοπίο διαπιστώνει εύκολα κάποιος που ταξιδεύει στην Ελλάδα. Οι αντιθέσεις είναι πολλές και θαυμαστές. Παρά τις διαφημιστικές (;) καμπάνιες η Ελλάδα δεν είναι μόνο νησιά και παραλίες. Ο μεγάλος μας ποιητής λέγει “μνήμη του λαού μου σε λένε Πίνδο, σε λένε Άθω”. Η Πίνδος είναι μια ζωντανή οροσειρά. Στα Γρεβενά και στην Κοζάνη μπορεί κανείς να παρατηρήσει τους λεγόμενους οφιόλιθους, δηλαδή ολόκληρα τμήματα του μανδύα της γης, που λόγω κίνησης τεκτονικών πλακών, ανέβηκε ψηλά και στερεοποιήθηκε. Σε αυτές τις περιοχές δηλαδή μπορεί να παρατηρήσει κανείς τον μανδύα της γης.

Η χώρα μας είναι κυρίως ορεινή ("Θεέ μου πρωτομάστορα με έχτισες μέσα στα βουνά!"). Αυτό σημαίνει εκτός από βουνά, πολλές και αξιοθαύμαστες σπηλιές, χαράδρες, οροπέδια, κοιλάδες, λεκάνες νερού, λίμνες και ποτάμια. Η Ελλάδα όμως είναι και μια παραθαλάσσια χώρα ("Θεέ μου πρωτομάστορα με έκλεισες μες στη θάλασσα!"). Η χώρα μας περιλαμβάνει πολύ μεγάλη ακτογραμμή (σε σχέση με το μέγεθος μας), κόλπους, χερσονήσους, και βεβαίως πολλά νησιά, τα περισσότερα από κάθε άλλη χώρα στην Ευρώπη. Ανάμεσα σε βουνά και θάλασσα έχουμε τις μεγάλες μας πεδιάδες, κυρίως σε Μακεδονία και Θεσσαλία.

Η Ελλάς δηλαδή περιλαμβάνει βουνά, κάμπους, θάλασσες, με όλες τις παραλλαγές του φυσικού τοπίου. Τέτοιος πλούτος σε ποια άλλη χώρα της Ευρώπης υπάρχει;

Την ποικιλία στον ορυκτό πλούτο, στην άζωη ύλη, δεν μπορεί να διαπιστώσει κάποιος μη ειδικός. Ωστόσο οι ιδιαίτερες γεωλογικές συνθήκες δεν θα μπορούσαν παρά να δημιουργήσουν σημαντικά κοιτάσματα που δεν μπορούν να προκύψουν σε άλλες χώρες της Ευρώπης. Παρόλο που πολλές φορές επιχειρήθηκε να υποβαθμιστεί αυτό το γεγονός, σε παλαιότερα σχολικά βιβλία της δεκαετίας του 80 και του 90 (Χημεία β Γυμνασίου, Γεωλογία β Λυκείου) αναφέρονται ενδεικτικά τα πετρώματα, τα μεταλλεύματα, ακόμη και το πετρέλαιο που υπάρχει στη χώρα μας. Η γνώση αυτή ακυρώνει αμέσως τον αφορισμό ότι η Ελλάδα δεν παράγει τίποτα. Η Ελλάδα διαθέτει μεταξύ άλλων:

• Λιγνίτη (π.χ. σε Κοζάνη και Μεγαλόπολη)
• Ασβέστη και μάρμαρο (σχεδόν σε όλη την Ελλάδα)
• Βωξίτη και αλουμίνιο (π.χ. στον Παρνασσό)
• Μαγνήσιο (π.χ Χαλκιδική)
• Νικέλιο (π.χ στη Λάρυμνα)
• Σιδηρομεταλλεύματα (σε πολλά σημεία)
• Φυσικό αέριο και πετρέλαιο (ανεκμετάλλευτα κοιτάσματα κυρίως νότια της Κρήτης, αλλά και στο Ιόνιο, και λιγότερο στο Αιγαίο. Εκμετάλλευση στη Θάσο, στα πετρέλαια του Πρίνου)
• Χρυσός (π.χ. στη Χαλκιδική)
• Σπάνιες γαίες (π.χ στο Παγγαίο)
• Χρώμιο (π.χ Δομοκός)

Το κοινό μυστικό ήταν γνωστό από αρκετά παλιά. Την μεγάλη σημασία τόνιζε μεταξύ άλλων το έργο του Δ. Μπάτση που εκτελέστηκε μαζί με τον Μπελογιάννη, ίσως επειδή αποκάλυπτε στοιχεία που έπρεπε να μείνουν κρυφά, ώστε να συντηρείται ο μύθος της “φτωχής πλην όμως τίμιας Ελλάδος”. Σήμερα το βιβλίο του Μπάτση “η βαριά βιομηχανία της Ελλάδος” ξαναήρθε στην επικαιρότητα, σχεδόν μισό αιώνα αργότερα. Ας σημειωθεί ότι ο Μπάτσης, παρά το σημαντικό του βιβλίο, καθώς και τα άρθρα του στο περιοδικό “Ανταίος” δεν είχε πλήρη γνώση για τον ορυκτό μας πλούτο (π.χ για τις σπάνιες γαίες).

Ο Σ. Σοφιανόπουλος, χημικός μηχανικός και διευθυντής της ΧΡΩΠΕΙ, έβγαλε μόνος του, με δικά του έξοδα πετρέλαιο στη Ζάκυνθο, ενώ σε ομιλίες του υπογράμμιζε τον γεωλογικό πλούτο της χώρας. Το αποτέλεσμα ήταν να περιθωριοποιηθεί από όλα τα κανάλια, να γίνει μια περίπου γραφική φιγούρα (πολιτεύτηκε με το ΛΑΟΣ. Έκανε δικό του κόμμα...), αλλά ακόμη και να διωχθεί ποινικά, και να φυλακιστεί!

Η τύφλωση του κόσμου και η άγνοια συνεχίζεται ως τις μέρες μας, παρά το γεγονός ότι γινόταν αναφορά ακόμη και σε σχολικά βιβλία του παρελθόντος (πώς ξέφυγε αυτό;), παρά τις μελέτες του ΙΓΜΕ, ανεξάρτητων επιστημόνων, και ξένων κλιμακίων. Η γεωλογία λοιπόν καταρρίπτει αμέσως τον μύθο της ψωροκώσταινας, της μικρής και ασήμαντης χώρας.

Τα οφέλη από την γεωλογική ιδιαιτερότητα της χώρας μας δεν πρέπει εξυπηρετήσουν τους δήθεν συμμάχους μας, δήθεν σωτήρες μας, ξένους άρπαγες και πλιατσικολόγους της “δυτικής εσπερίας”. Πρέπει να αξιοποιηθούν για το γενικότερο, συλλογικό, δημόσιο συμφέρον του λαού μας.